Zorgplicht

Iemand is verplicht een zorgverzekering af te sluiten als hij/zij in Nederland sociaal verzekerd is voor de volksverzekeringen*, en dat is als hij/zij:

1. Of onder de loonbelastingwetgeving valt
2. Of ingezetene is in Nederland volgens de definitie die de Sociale Verzekeringsbank hanteert

*In de Zorgverzekeringswet (ZVW) is een één op één koppeling gemaakt tussen deelname aan de Wlz en deelname aan de ZVW.

Let op: Bursalen (buitenlandse promovendi) verrichten vaak op basis van een gastovereenkomst onderzoek aan een Nederlandse universiteit. Als er geen sprake is van een vergoeding die rechtstreeks afkomstig is van de Nederlandse universiteit of als het gaat om een Europese of anderszins internationale beurs, dan is er geen sprake van een dienstbetrekking met de Nederlandse universiteit, ook niet als er sprake is van een fictief dienstverband. Als er wel sprake is van een vergoeding rechtstreeks van de universiteit dan wordt de overeenkomst die zij tekenen wel als arbeidsovereenkomst gezien en dan moeten zij wel een Nederlandse basiszorgverzekering afsluiten.

Europese onderzoekers met een fictief dienstverband kunnen een Wlz toets doen om na te gaan of zij aanspraak kunnen maken op een basiszorgverzekering, non- EU onderzoekers met een fictief dienstverband kunnen geen aanspraak maken op een basis zorgverzekering.

Iemand valt onder de loonbelastingwetgeving als hij inkomen uit arbeid verkrijgt.

• Dit zijn wel:
  • werknemers die bij u in dienst zijn
  • mensen met een nul-uren contract
  • visiting professors met een vaste deeltijd aanstelling waarvoor sociale premies worden afgedragen in Nederland.
• Dit zijn niet:
  • onbezoldigde onderzoekers, zoals bursalen
  • onbezoldigde onderzoekers met een fictieve dienstbetrekking
    • NB: onbezoldigde onderzoekers met een fictieve dienstbetrekking vallen  niet automatisch onder de volksverzekeringen op basis van hun fictieve dienstbetrekking en daarmee ook niet automatisch onder de basiszorgverzekering. Voor hen moet ook gekeken worden naar het ingezetenschap.
  • gedetacheerden, die vanuit een andere instelling tijdelijk bij u komen werken maar niet bij u op de loonlijst staan

Voor mensen die niet onder de loonbelasting vallen is het belangrijk om te kijken of ze worden aangemerkt als ingezetenen door de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De SVB bepaalt of iemand ingezetene is voor de volksverzekeringen en daarmee ook voor de zorgverzekering (lees hier de wettelijke bronteksten).

De SVB kijkt naar waar het sociale, juridische en economische leven van die persoon zich afspeelt.

Zaken waar bijvoorbeeld belang aan wordt gehecht zijn:

• intentie: is het de intentie van de persoon om na een vaste periode weer terug te keren naar het thuisland of wil de persoon juist voor langere tijd in Nederland blijven wonen?
• woning: heeft de persoon zijn huis in het andere land verkocht? Heeft persoon een huis in Nederland gekocht?
• gezin: heeft de persoon een gezin en zo ja, waar verblijft dit gezin?
• teruggaan: gaat de persoon regelmatig terug naar huis, of vind zijn/haar hele leven plaats in Nederland?

Vuistregels:

Waar elke situatie beoordeeld wordt op de feitelijke omstandigheden van die situatie, zijn er toch een paar vuistregels aan te geven om makkelijker mee te werken in de praktijk.

Iemand wordt in beginsel aangenomen GEEN ingezetene te zijn als die persoon korter dan één jaar in Nederland verblijft.

Als het niet duidelijk is of iemand wel of niet onder de zorgverzekering valt, is het mogelijk om de casus aan de SVB voor te leggen. De SVB heeft hiervoor een formulier ontwikkeld om te toetsen of iemand onder de Wlz valt. (Application Wlz insurance position / NL) Voor onderzoeksbursalen is het relevant dat ze informatie geven over hun situatie, zowel financieel, als dat ze een onderzoeker zijn. Verder zal informatie meewegen over hun intentie, leefsituatie, financieen etc.

Het recht een zorgverzekering af te sluiten = De plicht om een zorgverzekering af te sluiten.

Iedereen die niet voldoet aan deze plicht hangt een boete boven het hoofd die aanzienlijk kan oplopen. 

De zorgverzekeraars hebben de taak toegewezen gekregen of iedereen die een verzekeringsplicht heeft, deze ook nakomt. Zij zullen in eerste instantie de boete opleggen als er niet is voldaan aan de verzekeringsplicht.

Voor algemene informatie over de zorgverzekering kunt u terecht bij de zorgverzekeringslijn. Op deze pagina van de SVB vindt u informatie over de Wlz.